Czekamy na niego cały rok, planujemy z dużym wyprzedzeniem, a tu nagle pracodawca skraca nam urlop lub nie pozwala na niego pójść. Czy ma do tego prawo?
Autor zdjęcia: Dobrochna Bugiera
Długość naszego urlopu jest różna w zależności od stażu urlopowego, do którego zalicza się okresy faktycznie wykonywanej pracy, a także czas nauki czy pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Jeśli staż jest krótszy niż 10 lat, przysługuje nam 20 dni urlopu. Dłuższy staż pracy daje nam dłuższy, bo 26-dniowy urlop.
Zaplanuj wcześniej
Pracodawca co roku powinien sporządzać plany urlopów i zgodnie z nimi udzielać ich swoim pracownikom. Plany takie zawsze powinny być ustalone w porozumieniu z pracownikiem i uwzględnieniu zachowania normalnego toku pracy w firmie. Każdy chciałby pójść na urlop latem, jednak jeśli większość pracowników zabiega o urlop w lipcu lub w sierpniu, nie wszyscy otrzymają go w wymarzonym przez siebie terminie. Szef ma prawo niektórym osobom odmówić przyznania urlopu, gdyż firma nawet latem musi funkcjonować i ciągłość pracy powinna być zachowana.
Pracodawca co roku powinien sporządzać plany urlopów i zgodnie z nimi udzielać ich swoim pracownikom. Plany takie zawsze powinny być ustalone w porozumieniu z pracownikiem i uwzględnieniu zachowania normalnego toku pracy w firmie. Każdy chciałby pójść na urlop latem, jednak jeśli większość pracowników zabiega o urlop w lipcu lub w sierpniu, nie wszyscy otrzymają go w wymarzonym przez siebie terminie. Szef ma prawo niektórym osobom odmówić przyznania urlopu, gdyż firma nawet latem musi funkcjonować i ciągłość pracy powinna być zachowana.
Podzielony na kawałki
Można jednorazowo wykorzystać wszystkie dni przysługującego nam urlopu, jednak w rzeczywistości zdarza się to rzadko. Podział urlopu na części może nastąpić tylko na wniosek pracownika, ale zgodnie z Kodeksem pracy, przynajmniej jedna część wypoczynku nie może liczyć mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych. W praktyce pracownicy często są zmuszani do niezgodnego z prawem podziału urlopu. W jednej z firm w naszym województwie inspekcja pracy stwierdziła, że pracownik wykorzystał urlop w 15 częściach.
Można jednorazowo wykorzystać wszystkie dni przysługującego nam urlopu, jednak w rzeczywistości zdarza się to rzadko. Podział urlopu na części może nastąpić tylko na wniosek pracownika, ale zgodnie z Kodeksem pracy, przynajmniej jedna część wypoczynku nie może liczyć mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych. W praktyce pracownicy często są zmuszani do niezgodnego z prawem podziału urlopu. W jednej z firm w naszym województwie inspekcja pracy stwierdziła, że pracownik wykorzystał urlop w 15 częściach.
Wolnego można zażądać
Spośród wszystkich dni przysługującego nam urlopu, czterech dni możemy zażądać. Tak zwany urlop na żądanie musi być pracownikowi udzielony na każde jego żądanie. Nie musi być ono wyrażone na piśmie, można je zgłosić pracodawcy ustnie i niekoniecznie osobiście (wystarczy rozmowa telefoniczna).
Zażądać urlopu możemy najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia. Cztery dni urlopu na żądanie możemy wykorzystać jednorazowo lub każdy dzień pojedynczo. Decyzja o wykorzystaniu urlopu na żądanie należy wyłącznie do pracownika i nie podlega ocenie pracodawcy. Anna Banaszkiewicz
Spośród wszystkich dni przysługującego nam urlopu, czterech dni możemy zażądać. Tak zwany urlop na żądanie musi być pracownikowi udzielony na każde jego żądanie. Nie musi być ono wyrażone na piśmie, można je zgłosić pracodawcy ustnie i niekoniecznie osobiście (wystarczy rozmowa telefoniczna).
Zażądać urlopu możemy najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia. Cztery dni urlopu na żądanie możemy wykorzystać jednorazowo lub każdy dzień pojedynczo. Decyzja o wykorzystaniu urlopu na żądanie należy wyłącznie do pracownika i nie podlega ocenie pracodawcy. Anna Banaszkiewicz
WAŻNE
Do okresu pracy, na podstawie którego wyliczany jest urlop wlicza się nie tylko czas przepracowany, ale też ten, jaki poświęciliśmy na edukację. Liczba wliczanych lat jest zależna od rodzaju szkoły:
• zasadnicza lub inna równorzędna szkoła zawodowa — 3 lata
• średnia szkoła zawodowa — 5 lat
• liceum ogólnokształcące — 4 lata
• szkoła policealna — 6 lat
• szkoła wyższa — 8 lat.
Aby wliczyć czas nauki do stażu urlopowego, szkoła musi być ukończona i trzeba mieć potwierdzający to dokument. Nie ma znaczenia, czy nauka odbywała się dziennie, wieczorowo czy zaocznie. ab
Do okresu pracy, na podstawie którego wyliczany jest urlop wlicza się nie tylko czas przepracowany, ale też ten, jaki poświęciliśmy na edukację. Liczba wliczanych lat jest zależna od rodzaju szkoły:
• zasadnicza lub inna równorzędna szkoła zawodowa — 3 lata
• średnia szkoła zawodowa — 5 lat
• liceum ogólnokształcące — 4 lata
• szkoła policealna — 6 lat
• szkoła wyższa — 8 lat.
Aby wliczyć czas nauki do stażu urlopowego, szkoła musi być ukończona i trzeba mieć potwierdzający to dokument. Nie ma znaczenia, czy nauka odbywała się dziennie, wieczorowo czy zaocznie. ab
NASZA ROZMOWA
O tym, kiedy pracodawca może odwołać nas z urlopu oraz czy może wymagać, byśmy byli pod telefonem rozmawiamy z Wiesławem Matysem, okręgowym inspektorem pracy w Olsztynie.
— Czy pracownik jadąc na urlop ma obowiązek brać ze sobą telefon służbowy?
— Pracownik nie ma obowiązku być dostępnym pod służbowym numerem telefonu poza godzinami swojej pracy oraz w dni wolne, chyba że zobowiązał go do tego pracodawca polecając pełnienie dyżuru. W czasie urlopu wypoczynkowego pracownik nie pozostaje w dyspozycji pracodawcy, nie może więc zostać zobowiązany do używania telefonu stanowiącego jego narzędzie pracy. Pełnienie dyżuru przez pracownika jest też sprzeczne z celem urlopu — wypoczynkiem.
Zobowiązanie pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości (pod telefonem) do świadczenia pracy, należy traktować w kategoriach dyżuru. Pełnienie dyżuru telefonicznego na polecenie pracodawcy wyklucza właściwie możliwość wykorzystywania w tym samym czasie urlopu wypoczynkowego zgodnie z jego celem.
— Czy pracownik jadąc na urlop ma obowiązek brać ze sobą telefon służbowy?
— Pracownik nie ma obowiązku być dostępnym pod służbowym numerem telefonu poza godzinami swojej pracy oraz w dni wolne, chyba że zobowiązał go do tego pracodawca polecając pełnienie dyżuru. W czasie urlopu wypoczynkowego pracownik nie pozostaje w dyspozycji pracodawcy, nie może więc zostać zobowiązany do używania telefonu stanowiącego jego narzędzie pracy. Pełnienie dyżuru przez pracownika jest też sprzeczne z celem urlopu — wypoczynkiem.
Zobowiązanie pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości (pod telefonem) do świadczenia pracy, należy traktować w kategoriach dyżuru. Pełnienie dyżuru telefonicznego na polecenie pracodawcy wyklucza właściwie możliwość wykorzystywania w tym samym czasie urlopu wypoczynkowego zgodnie z jego celem.
— W jakich przypadkach pracodawca może wezwać pracownika z urlopu do pracy? Co wtedy z kosztami np. zagranicznej wycieczki, na którą nie będzie mógł pojechać?
— Zgodnie z kodeksem pracy, pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. Pracodawca jest wtedy obowiązany pokryć ewentualne koszty poniesione przez pracownika w związku z odwołaniem go z urlopu.
— Czy będąc pod telefonem w czasie urlopu pracownik może uznać to za czas pracy i domagać się wynagrodzenia?
— Czas, w którym pracownik pełniący dyżur jedynie oczekuje na wykonywanie pracy (pozostaje w gotowości do pracy), ale jej faktycznie nie świadczy, nie wlicza się do czasu pracy. Niemniej jednak, pracownik pełniący dyżur telefoniczny poza normalnymi godzinami pracy ma prawo dochodzić od pracodawcy odpowiedniej rekompensaty. Kodeks pracy przewiduje dwie formy rekompensaty za dyżur: czas wolny od pracy w wymiarze odpowiadającym długości dyżuru, a w razie braku możliwości udzielenia czasu wolnego — wynagrodzenie.
— Zgodnie z kodeksem pracy, pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. Pracodawca jest wtedy obowiązany pokryć ewentualne koszty poniesione przez pracownika w związku z odwołaniem go z urlopu.
— Czy będąc pod telefonem w czasie urlopu pracownik może uznać to za czas pracy i domagać się wynagrodzenia?
— Czas, w którym pracownik pełniący dyżur jedynie oczekuje na wykonywanie pracy (pozostaje w gotowości do pracy), ale jej faktycznie nie świadczy, nie wlicza się do czasu pracy. Niemniej jednak, pracownik pełniący dyżur telefoniczny poza normalnymi godzinami pracy ma prawo dochodzić od pracodawcy odpowiedniej rekompensaty. Kodeks pracy przewiduje dwie formy rekompensaty za dyżur: czas wolny od pracy w wymiarze odpowiadającym długości dyżuru, a w razie braku możliwości udzielenia czasu wolnego — wynagrodzenie.
— Czy jeśli pracownik nie odbiera telefonów od pracodawcy będąc na urlopie, może to być podstawą jego zwolnienia?
— Pracodawca nie ma prawa wymagać od pracownika, by ten był dostępny pod służbowym telefonem w czasie wolnym od pracy, w tym podczas urlopu. Pracownik nieosiągalny w tym czasie pod służbowym numerem telefonu, nie powinien ponosić z tego tytułu żadnych konsekwencji ze strony swego pracodawcy.
rozmawiała Anna Banaszkiewicz
— Pracodawca nie ma prawa wymagać od pracownika, by ten był dostępny pod służbowym telefonem w czasie wolnym od pracy, w tym podczas urlopu. Pracownik nieosiągalny w tym czasie pod służbowym numerem telefonu, nie powinien ponosić z tego tytułu żadnych konsekwencji ze strony swego pracodawcy.
rozmawiała Anna Banaszkiewicz
Komentarze (13)
Dodaj komentarz Odśwież
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez
ona #1085605 | 95.49.*.* 15 maj 2013 11:32
a czy będąc jedynym pracownikiem w firmie urlop mi się należy czy też nie? pracuje ze 4 lata już w jednym przedsiębiorstwie wraz z szefem i jak do tej pory dostałam 2 tygodnie (2x po tygodniu w różnych latach) urlopu . jak więcej poprosiłam to dostałam odmowę i pieniędzy za nie wykorzystany urlop też ani widu ani slychu....
!
odpowiedz na ten komentarz
pokaż odpowiedzi (1)
bm #688755 | 83.238.*.* 28 maj 2012 21:21
acha i pracodawca nie posiada telefonu komórkowego słuzbowego
Ocena komentarza: poniżej poziomu (-1) !
odpowiedz na ten komentarz
bm #688739 | 83.238.*.* 28 maj 2012 21:13
a co w sytuacji gdy pracodawca jest na wolnym? czy ma obowiązek odpowiadac na sms-a pracownika który prosi o urlop na żadanie?
!
odpowiedz na ten komentarz
pokaż odpowiedzi (1)
Marika #681017 | 89.174.*.* 22 maj 2012 10:33
Ważne jest to czy musimy zwracać samochód służbowy albo laptopa na czas urlopu. Ciekawe wyjaśnienie podaje kancelaraia Brykczyńskich brykczyński.pl ".. Treść stosunku prawnego polegającego na powierzeniu mienia pracodawca i pracownik mogą ułożyć w zasadzie dowolnie."
!
odpowiedz na ten komentarz
resor #598587 | 188.146.*.* 13 mar 2012 22:45
zapraszam do adamsa tu to dopiero jest mozna pourlopowac
!
odpowiedz na ten komentarz
Kami #577721 | 91.232.*.* 28 lut 2012 08:38
pracodawca dając mi tel służbowy kazał mi odbierać poza godzinami pracy mówiąc "czasem tak trzeba" jak nie odbieram to później mam zgrzyt w pracy i muszę się tłumaczyć gdzie byłam i co robiłam. jak mnie zwolni to pójdę do PIP
Ocena komentarza: warty uwagi (2) !
odpowiedz na ten komentarz
ewa #535058 | 46.186.*.* 29 sty 2012 18:47
Nie do końca zgadzam się z teorią urlopu na żądanie, bo mi dyrektor nie wyrazil zgody twierdząc, że są pewne okoliczności, w których może odmówić urlopu na żądanie. I gdzie to sprawiedliwość i sens urlopu na żądanie?
Ocena komentarza: warty uwagi (1) !
odpowiedz na ten komentarz
pracownik #466448 | 80.50.*.* 5 gru 2011 15:41
Z jednej z orneckich firm urlop można dostać jedynie jak brak jest materiału do produkcji
!
odpowiedz na ten komentarz
SpeedKill #299926 | 88.156.*.* 18 cze 2011 14:25
Wojtkowi Arbajterowi z Auto-Landu to powiedzcie !!! Bo mamy czerwiec, a chłopaki urlopów nie maja rozpisanych !!! Dni zaległe sam rozpisuje ,a później z zeszytu "daje"
Ocena komentarza: warty uwagi (3) !
odpowiedz na ten komentarz
niunia #298227 | 80.54.*.* 15 cze 2011 18:44
przykro to mówić ale mój mąż pracuje w jednej z firm w małym miasteczku w woj.warm-mazurskim i jak sięgnę pamięcią to najdłuższy urlop od ośmiu lat wyniosił 5 dni i gdzie tu prawo?
Ocena komentarza: warty uwagi (4) !
odpowiedz na ten komentarz