W wakacyjne miesiące rodzice mogą mieć spory problem z pociechami w wieku przedszkolnym, jeśli nie udało im się załapać na przedszkole zastępcze. Aby zapewnić maluchom właściwą opiekę, mogą złożyć wniosek o zmniejszenie etatu lub objęcie systemem skróconego tygodnia pracy. Pracodawca powinien w miarę swoich możliwości pójść podwładnemu na rękę i taki wniosek uwzględnić. Jak wiadomo, w praktyce bywa różnie. W razie sporu pracownika z pracodawcą dotyczącego oceny, czy takie zmniejszenie jest możliwe, rolę decydującą będzie pełnił sąd pracy.



Mniejszy etat

Są sytuacje, gdy wniosek pracownika o zmniejszenie etatu jest dla pracodawcy wiążący. Dzieje się tak wtedy, gdy podwładny ma prawo do urlopu wychowawczego, ale zamiast korzystać z tego uprawnienia, chce skrócić swój wymiar czasu pracy. W złożonym wniosku rodzic powinien określić, na jakiej części etatu chce pracować. Zgodnie z kodeksem pracy, nowy wymiar czasu pracy nie może być jednak niższy niż połowa pełnego wymiaru obowiązującego na stanowisku zajmowanym przez tego pracownika.



Krótszy tydzień

Jeżeli podwładny chce dostosować swój czas pracy do potrzeb opieki nad dzieckiem, niekoniecznie musi zmniejszać jego wymiar. Może też złożyć do pracodawcy wniosek o objęcie go systemem skróconego tygodnia pracy. Wtedy zamiast pięciu dni, będzie mógł pracować na przykład cztery. W ciągu tych czterech dni będzie pracował po 10 godzin dziennie, dzięki czemu piąty dzień będzie mógł mieć wolny. To bardzo korzystne rozwiązanie z punktu widzenia pracownika, jednak wszystko zależy od dobrej woli pracodawcy — nie ma on bowiem obowiązku wyrazić zgody na taki wniosek.


Opcja indywidualna

Podczas wakacji pracownik może też złożyć w firmie wniosek o ustalenie indywidualnego rozkładu czasu pracy, przewidującego różne godziny rozpoczynania i kończenia pracy. Dzięki takiemu rozwiązaniu można dostosować swój czas pracy do czasu otwarcia przedszkola, żłobka czy godzin pracy drugiego rodzica. Do końca tego roku obowiązuje jeszcze ustawa o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla przedsiębiorców i pracowników. Przewiduje ona, że pracodawca, który jest przedsiębiorcą, nie może odrzucić takiego wniosku rodzica opiekującego się dzieckiem do 14. roku życia. Chyba że jest to konieczne ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez tego pracownika.
Anna Banaszkiewicz



DOBRZE WIEDZIEĆ
• O obniżenie wymiaru czasu pracy może wystąpić pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego, a mimo to decydujący się na kontynuowanie pracy zawodowej. Trzeba pamiętać, że wymiar czasu pracy nie może zostać obniżony poniżej połowy pełnego wymiaru pracy w okresie, w którym pracownik mógłby korzystać z urlopu wychowawczego (art. 186 (7) kodeksu pracy). 

• Indywidualny rozkład czasu pracy polega m.in. na wprowadzeniu niestandardowych godzin rozpoczęcia i zakończenia pracy czy innej, niż w przypadku pozostałych pracowników, liczby i pór przysługujących przerw. Np. gdy rodzic pracujący od 8 do 16 może wnioskować, aby świadczenie przez niego obowiązków służbowych odbywało się w godzinach 7 do 15, co umożliwi mu np. swobodne odprowadzanie i odbieranie dziecka z przedszkola (art. 142 k.p.)

• System skróconego tygodnia pracy polega na wykonywaniu pracy przez pracownika przez mniej niż 5 dni w tygodniu, przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru czasu pracy do maksymalnie 12 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym. Okres rozliczeniowy nie może być w tym przypadku dłuższy niż jeden miesiąc. (podstawa prawna art.: 139, 143, 148, 150 k.p.).